Badania przesiewowe noworodka: jakie są pierwsze badania dziecka w szpitalu?

Tuż po porodzie lekarze, pielęgniarki i neonatolodzy czekają, aby zbadać noworodka po raz pierwszy i ocenić stan jego zdrowia. Dziecko będzie miało tez zrobione w szpitalu badania przesiewowe, dzięki czemu uzyskasz informację o ewentualnych chorobach genetycznych. Choć niektóre badania u takiego maluszka mogą wyglądać niepokojąco, są niezbędne. Jakie badania przesiewowe ma noworodek w szpitalu i jakie będą pierwsze badana i zabiegi u dziecka po porodzie?

Pierwsze badania po porodzie: badanie noworodka w szpitalu i przesiewowe krok po kroku

Tuż po porodzie noworodek trafia w ręce neonatologa i pediatry, którzy badają jego stan i oceniają go w skali Ap­gar. To pierwsze badanie noworodka po porodzie, a skala Apgar, która ocenia pięć podstawowych odruchów życiowych: oddychanie, czynność serca, zabarwienie skóry, napięcie mięśni i odruchy. Oceny tej dokonuje się dwukrotnie, a jeśli dziecko urodziło się w stanie ciężkim – nawet czterokrotnie. Za każdą z tych cech przyznawane są punkty od 0 do 2 punktów. Maksymalny wynik to 10 punktów.  Nie wszystkie noworodki otrzymują od razu 10 punktów, a stan dziecka może się po jakimś czasie zmienić na lepszy. Jeśli dziecko mieści się w przedziale od 7 do 10 punktów, to jest ono w stanie dobrym, natomiast noworodek oceniony po porodzie na poniżej 5 punktów wymaga podania tlenu.

Badania noworodka po porodzie: jakie są parametry dziecka skali Apgar

Oddychanie:

• Regularne, krzyk - 2
• Zwolnione, nieregularne - 1
• Brak - 0

Czynności serca:

• Powyżej 100 - 2
• Poniżej 100 - 1
• Brak - 0

Zabarwienie skóry:

• Różowe - 2
• Tułów różowy, kończyny sine - 1
• Jednolicie blade lub sine - 0

Napięcie mięśni:

• Aktywne ruchy całego ciała - 2
• Poruszanie tylko kończynami - 1
• Uogólniona wiotkość - 0

Odruchy:

• Kaszel lub kichanie - 2
• Grymas - 1
• Brak - 0

Badanie noworodka po porodzie: test pulsoksymetryczny

Kolejnym ważnym badaniem po porodzie w szpitalu będzie test puls oksymetryczny. Pomaga on za pomocą urządzenia zwanego puls oksymetrem ocenić saturację dziecka, czyli nasycenie jego krwi tlenem. Badanie to wykonuje się w pierwszych godzinach życia dziecka, na prawej kończynie. Jest to ważne badanie, ponieważ pozawala ono ocenić ewentualne występowanie wad serca u noworodka.

Badania i zabiegi u noworodka po porodzie: zabieg Credego

Zabieg Credego u noworodka po porodzie polega na zakropleniu oczu noworodka po porodzie 1 kroplą 1% azotanu srebra do worka spojówkowego noworodka. Pomaga to zapobiec zapaleniu spojówek u dziecka, wywołanych bakteriami i wirusami z dróg rodnych matki – między innymi rzeżączki i chlamydi. Zapalenie spojówek u takiego malucha w wyniku kontaktu z bakterią rzeżączki może nawet poskutkować ślepotą.

Badania i zabiegi u noworodka po porodzie: podanie witaminy K

Standardem jest także podawanie zdrowym noworodkom po porodzie 1 mg witaminy K domięśniowo lub 2 mg doustnie. Niedobór witaminy K prowadzi do zaburzeń krzepnięcia, a w konsekwencji – do krwotoków. Noworodki rodzą się z niedoborem tej witaminy, której magazynem jest wątroba. Podanie witaminy K w pierwszej dobie życia dziecka chroni je przed krwawieniami – również wewnętrznymi. Choroba ta nosi nazwę  choroby krwotocznej noworodków albo krwawieniem z niedoboru witaminy K.

Badania przesiewowe noworodka po porodzie

Noworodek w kilka godzin po porodzie będzie miał również pobrany materiał (zwykle krew) na badania przesiewowe, które pozwolą wykluczyć wiele groźnych chorób genetycznych. W Pol­sce ba­da­nia prze­sie­wo­we u no­wo­rod­ków są wy­ko­ny­wa­ne w kie­run­ku mu­ko­wi­scy­do­zy, fe­ny­lo­ke­to­nu­rii, wro­dzo­nej nie­do­czyn­no­ści tar­czy­cy, oraz in­nych cho­rób me­ta­bo­licz­nych i wro­dzo­ne­go prze­ro­stu nad­ner­czy. Łącznie jest to niemal 26 chorób. Badania takie dość długo trwają (kilka tygodni, do miesiąca). Jeśli wyjdą nieprawidłowo, rodzice są informowani listownie oraz przez szpital. W którym odbywał się poród.

Badania noworodka po porodzie – pomiary

Pomiary ciała noworodka tuż po porodzie służą określeniu czy malec ma właściwe proporcje oraz czy wszystkie części ciała są prawidłowo wykształcone.

Długość ciała – noworodek ma nóżki zgięte w kolanach i nie można mu ich prostować, dlatego pomiar jego długości wykonuje się jakby na raty dodając później wszystkie parametry. Zaczyna się od czubka główki do bioder, potem od bioder do kolan, a następnie od kolan do stóp lub od czubka główki do pupy i od pupy do pięt. Przeciętnie maluch mierzy 46–58 cm.

Ciężar ciała – prawidłowa waga noworodka powinna mieścić się w przedziale 2500 - 4500 g.

Główka – jej obwód powinien być o 1–2 cm większy od obwodu klatki piersiowej. Lekarz zbada też wielkość ciemiączka.

Serce – w celu jego zbadania wykonuje się EKG lub Echo serca. Tętno powinno wynosić od 100 do 160 uderzeń na minutę.

Brzuszek – przez cienką skórę na brzuszku maluszka neonatolog naciskając lekko dłonią zbada narządy dziecka - wątrobę, nerki, pęcherz moczowy. Oceni, czy są odpowiedniej wielkości i znajdują się na właściwych miejscach.

Narządy płciowe - pediatra bada budowę pochwy u dziewczynek oraz wykształcenia prącia i położenie jąder u chłopców.

Przepływ krwi - lekarz sprawdza tętno w pachwinie, dzięki czemu ocenia czy przepływ krwi do dolnej części ciała jest prawidłowy. 

Badania noworodka w szpitalu: badanie odruchów po porodzie

Aby stwierdzić, czy układ nerwowy dziecka reaguje prawidłowo, lekarz bada po porodzie nowordka odruchy: szukania (dotknięcie policzka dziecka, odruch ten pozwala na znajdowanie i chwytanie ustami piersi mamy), chwytania (delikatnie dotyka wewnętrznej strony dłoni dziecka, aby zacisnęło paluszki), chodzenia (dziecko po podniesieniu i oparciu nóżkami o podłoże zaczyna nimi przebierać), Moro (przestraszone dziecko rozkłada rączki na boki).

W drugiej dobie życia maluchy mają również badany w szpitalu słuch. Jeśli wynik badania budzi wątpliwość, dziecko jest kierowane do dalszej diagnostyki już po wyjściu z placówki.

CZYTAJ TEŻ >> Jak dbać o zdrowy brzuszek dziecka? Rodzice RADZĄ